Willem Joosse (1950).
Laat het toeval
niet onopgemerkt...
Willem Joosse was een opgeschoten Zeeuwse lummel van 17 jaar toen hij met z’n allereerste fotocamera het hoogduin van Zoutelande beklom. Het betrof een Agfa Clack met negatieven van 6 x 6. Eenmaal boven aangekomen, zoekt ie - liggend op zijn buik - door de lens naar een compositie die hem goed bevalt. De eerste fotoafdruk was een zeezicht met een wolkenpartij, helmgras en rijshout op de voorgrond. In zwartwit. Meer dan 50 jaar later fotografeert Joosse in Spanje een klein jongetje dat - op een weg naar beneden - hard voorbij rent, met een lege, roze kruiwagen voor zich. Op de foto raken geen van beide benen de grond. Het jongetje zweeft.
‘Ik kijk wat ik tegenkom, sta open voor verwondering en fotografeer. Soms dringt pas achteraf de betekenis door van hetgeen ik heb vastgelegd.’
Joosse is een man die de wereld ingaat om de wereld op hem af te laten komen. Een fotograaf van de straat. Vertelt: ‘Ik kijk wat ik tegenkom, sta open voor verwondering, ik fotografeer en soms dringt pas achteraf de betekenis door van hetgeen ik heb vastgelegd.’ Hij werkt ad hoc, omarmt de serendipiteit. Joosse is zelden ergens naar op zoek, maar stuit steeds - onbedoeld - op beeldvondsten. Dat is de meerwaarde van zijn oog. Hij signaleert het bijzondere in hetgeen bij toeval op zijn weg komt. ‘Ik fotografeer de werkelijkheid, ik zet niets in scène. Het zijn fantastische plekken, situaties, beelden die de wereld aan ons openbaart!’ De alledaagse taferelen die Joosse in soberheid weergeeft, worden bijzonder.
Zelden werkt hij plan- of seriematig. Een uitzondering was de serie die Joosse maakte van levensgrote rioolbuizen op het terrein waar BN De Stem haar nieuwe kantoor zou vestigen, in 1980. Tijdens een expositie van dat werk, werd een van de beelden ontvreemd. Willem Joosse was er dankbaar voor. Hij beschouwde de diefstal als een blijk van waardering, het werkte als een stimulus om zich nog meer te focussen op zijn werk als fotograaf.
Na de Agfa volgde de Lubitel, ‘zo’n Russisch onding met één markante eigenschap... het toestel lekte licht en dat veroorzaakte een mysterieuze zweem op de foto’s’. Later - omstreeks 1975 - kocht ik een Olympus OM1. Ik fotografeerde veel in zwartwit en drukte af in mijn eigen doka. Het was in die tijd ongeveer dat ik - samen met twee jongens van St. Joost - lid werd van Fotogroep Breda. Veel van geleerd. Want we waren open en kritisch over elkaars werk.
‘Lange tijd was ik ‘een fotograaf van de oude school’. Fotograferen, rolletjes ontwikkelen, foto’s afdrukken in de eigen doka. De omschakeling naar digitaal werd bespoedigd door mijn fotografie voor het boek Breda 750. Toen ik de rolletjes had laten ontwikkelen bleken ze te donkere foto-afdrukken op te leveren. Dat was het moment dat ik besloot een digitale camera aan te schaffen en Photoshop te leren.
Ik bewerk alleen maar een foto als dat bijdraagt aan het verhaal dat ik wil vertellen.’
— Willem
Zilverrug gorilla Gust (links)
Op zijn website staan zowel kleurenfoto’s als foto’s in zwartwit. Toch neigt Willem Joosse meer en meer naar zwartwit. ‘In een foto leidt kleur heel vaak af. Zwartwit vertelt het verhaal duidelijker.’ Voorheen exposeerde Joosse op tal van locaties in de stad. Anno nu is hij volop online in the picture. Zijn website en accounts op Instagram, Facebook en Linkedin vergroten zijn naamsbekendheid. Op Catawiki verkoopt hij in een hoger tempo dan ooit. Er is belangstelling uit meerdere Europese landen.
Laatst nog verkocht hij aan een Vlaamse dame een foto van een zilverrug gorilla in de Zoo van Antwerpen. Zij wist hem te vertellen dat de aap Gust heette. ‘Gust is inmiddels overleden’, voegde ze eraan toe. Meer dan een halve eeuw is de camera Joosses kameraad. ‘Ik fotografeer nu 53 jaar om precies te zijn. Aan stoppen denk ik geen moment, ik blijf fotograferen tot ik omval’, zegt Willem Joosse stellig.